Mụn trên mặt là một vấn đề da thường gặp và ảnh hưởng đến nhiều người. Không chỉ gây khó chịu mà còn làm mất tự tin về diện mạo. Tuy nhiên, để có thể đối phó hiệu quả với mụn trên mặt, chúng ta cần hiểu rõ về Các loại mụn trên mặt và cách điều trị phù hợp. Cùng theo dõi ngay bài viết dưới đây của Quincy nhé!
Mụn là gì?
Mụn là một tình trạng da liễu phổ biến, được định nghĩa là những nốt nổi cộm trên bề mặt da. Chúng có kích thước và mức độ nổi khác nhau và thường xuất hiện ở các vùng như mặt, lưng, cổ, ngực, mông và các vùng khác trên cơ thể. Các nốt mụn có thể không gây đau (trạng thái nhẹ), hoặc có thể bị sưng tấy và viêm đỏ (trạng thái trung bình), hoặc thậm chí rất đau nhức và có mủ bên trong, lan rộng ra các vùng da xung quanh (trạng thái nặng).
Mụn là một vấn đề da liễu phổ biến ở mọi độ tuổi, đặc biệt là trong giai đoạn dậy thì và thanh thiếu niên. Mặc dù không ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe, nhưng mụn gây nhiều phiền toái trong cuộc sống hàng ngày và làm mất tự tin cho nhiều người. Do đó, việc chăm sóc da mụn đòi hỏi các bước chăm sóc đặc biệt và chu đáo.
Các nguyên nhân gây ra mụn bao gồm hoạt động quá mức của nội tiết tố, dẫn đến tăng tiết dầu nhờn trên da và gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Giai đoạn dậy thì là thời điểm thường gặp sự thay đổi lớn về nội tiết tố và là nguyên nhân chính gây mụn ở cả nam và nữ.
Ngoài ra, các yếu tố bên ngoài cũng có thể góp phần gây mụn, bao gồm thay đổi thời tiết, tiêu thụ thực phẩm cay nóng, uống nước có gas hoặc chất kích thích như cà phê, môi trường ô nhiễm, sử dụng nước có chứa kim loại nặng hoặc không đảm bảo vệ sinh. Ngoài ra, việc trang điểm quá nhiều và không tẩy trang đúng cách cũng là nguyên nhân phổ biến gây mụn ở phụ nữ. Những thói quen chăm sóc da không đúng cách này có thể làm tăng sản xuất dầu, viêm nang lông và gây ra mụn.
Xem thêm: Mụn mọc quanh miệng do đâu? Cách phòng ngừa hiệu quả
Phân biệt các loại mụn trên mặt không viêm
Mụn đầu đen
Khái niệm: Mụn đầu đen là một loại mụn trứng cá không viêm, chúng có dạng những nốt mụn màu đen xuất hiện trên bề mặt da, nhân mụn hở. Khi nhân mụn nhô lên sẽ tiếp xúc với oxi bên ngoài, sau một thời gian sẽ bị oxi hóa và có màu đen.
Cách nhận biết: Bạn có thể phân biệt các loại mụn khác với mụn đầu đen qua những đặc điểm sau:
- Bề mặt da xuất hiện những lỗ nhỏ li ti như đầu đinh ghim, nhân hở, có thể nhìn thấy bằng mắt thường
- Kích thước từ 1-2mm
- Đầu mụn có màu đen
- Thường xuất hiện với số lượng nhiều.
Vị trí thường xuất hiện: Mụn đầu đen thường xuất hiện nhiều ở vùng mặt gồm mụn đầu đen ở mũi, trán, 2 bên má và một số vùng khác trên cơ thể như vai, lưng.
Nguyên nhân: Mụn đầu đen hình thành do bã nhờn và tế bào chết tích tụ bên trong lỗ chân lông. Lúc này, lỗ chân lông sẽ mở rộng và đẩy nhân mụn hở ra ngoài.
Mụn đầu trắng
Khái niệm: Mụn đầu trắng hay còn được gọi là mụn cám, là một trong những loại mụn trứng cá thường gặp. Loại mụn này nằm ẩn dưới da, lỗ chân lông khép kín.
Cách nhận biết: Một số dấu hiệu giúp bạn phân biệt các loại mụn với mụn đầu trắng:
- Mụn có màu trắng, kích thước nhỏ từ 1-2 mm
- Mụn nhô trên bề mặt da, khiến da trở nên sần sùi hoặc ẩn sâu dưới lớp biểu bì
- Mụn không gây đau nhức.
Vị trí thường xuất hiện: Mụn đầu trắng xuất hiện phổ biến ở các vùng trên da mặt như má, mũi, trán,…
Nguyên nhân: Mặt nổi mụn trắng nhỏ li ti do sự tích tụ của bã nhờn, tế bào chết, bụi bẩn, vi khuẩn, làm bít tắc lỗ chân lông. Lỗ chân lông đóng nên hỗn hợp này sẽ ẩn dưới bề mặt da và đội da lên. Hỗn hợp tích tụ được da bao bọc, không bị oxi hóa nên mụn có đầu trắng.
Mụn ẩn
Khái niệm: Mụn ẩn là mụn nằm ẩn dưới da nên khó nhận thấy bằng mắt thường. Mụn ẩn cũng là một dạng của mụn trứng cá, không gây đau nhưng khiến làn da trở nên sần sùi, thô ráp.
Cách nhận biết: Bạn có thể phân biệt các loại mụn khác với mụn ẩn qua những dấu hiệu sau:
- Mụn nằm dưới da, không viêm sưng
- Mụn kích thước nhỏ, mọc thành đám, có xu hướng lan rộng
- Vùng da có mụn khi sờ vào có cảm giác sần sùi.
Vị trí thường xuất hiện: Mụn ẩn thường xuất hiện nhiều ở trán, 2 bên má, quai hàm và quanh miệng.
Nguyên nhân:
- Rối loạn nội tiết tố
- Lỗ chân lông to
- Lạm dụng mỹ phẩm, sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc
- Chế độ sinh hoạt, ăn uống không khoa học
- Suy giảm chức năng giải độc của cơ thể.
Phân biệt các loại mụn trên mặt viêm
Mụn bọc
Khái niệm: Mụn bọc là mụn chứa mủ màu trắng hoặc vàng và máu, gây viêm sưng, cứng và đau nhức. Mụn nằm ẩn sâu bên trong da, có thể gây ra cho vùng da nhiều biến chứng sau mụn, thường gặp nhất là sẹo lõm. Mụn là kết quả khi da bị viêm nhiễm, kết hợp với bã nhờn, bụi bẩn, tế bào chết và vi khuẩn khiến nang lông bị kích ứng.
Cách nhận biết: Phân biệt các loại mụn với mụn bọc qua những dấu hiệu sau:
- Mụn có kích thước lớn, có chứa máu và mủ
- Mụn có đỏ viêm
- Mụn mọc riêng lẻ hoặc mọc thành từ cụm, nằm ăn sâu dưới da
- Giai đoạn đầu mụn cứng, khó vỡ nhưng giai đoạn sau mụn mềm hơn, dễ vỡ
- Mụn gây đau nhức.
Vị trí thường xuất hiện: Mụn bọc có thế xuất hiện ở nhiều vùng da mặt gồm mũi trán, má,…
Nguyên nhân:
- Lỗ chân lông tắc nghẽn
- Rối loạn hormone
- Rối loạn chức năng bài tiết
- Stress, căng thẳng kéo dài
- Chế độ sinh hoạt, ăn uống không hợp lý.
Mụn nhọt
Khái niệm: Mụn nhọt là một tình trạng nhiễm trùng da. Mụn hình thành dưới da với các nốt mụn sưng, đau, có mủ.
Cách nhận biết:
- Các nốt mụn nhỏ sưng đỏ, kích thước mụn tăng dần
- Vùng da quanh nốt mụn có màu đỏ
- Bên trong mụn chứa mủ
- Nốt mụn có đầu trắng, có thể tự vỡ và chảy dịch ra ngoài.
Vị trí thường xuất hiện: Mụn nhọt có thế xuất hiện ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể như vùng da mặt và những vùng da khác như nách, cổ, mông, đùi,…
Nguyên nhân:
- Bít tắc lỗ chân lông.
- Viêm nang lông.
- Dày sừng nang lông.
Mụn đinh râu
Khái niệm: Mụn đinh râu hay còn có tên gọi khác là mụn đầu đinh, đây là loại mụn có ngòi mủ. Lúc mới hình thành, mụn gây sưng đỏ ở gốc sợi râu, có cảm giác đau nhức. Nếu không chăm sóc da đúng cách mụn sẽ sưng to và có mủ vàng xuất hiện trên đỉnh mụn. Nặng hơn, mụn có thể gây sưng phù mặt, sốt cao.
Cách nhận biết: Mụn đinh râu là loại mụn độc, rất nguy hiểm, có thể phân biệt các loại mụn khác với mụn đinh râu qua các dấu hiệu:
- Mụn mới xuất hiện là vết sưng, sau có mủ và ngòi đen như đầu đinh
- Mụn sưng đỏ, đau nhức, sờ vào mụn có cảm giác nóng
- Người bị mụn nặng có thể mệt mỏi, sốt cao
Vị trí thường xuất hiện: quanh môi, mũi,…
Nguyên nhân:
- Vùng da bị nhiễm trùng, có thể do nặn mụn trứng cá sai cách, từ vết xước trên da khi cạo râu,…
- Bệnh tiểu đường.
Mụn nang
Khái niệm: Mụn nang hay còn gọi là mụn u nang, là một biến thể của mụn trứng cá. Mụn phát triển từ sâu bên trong da thành những nốt sưng đỏ như những khối u trên bề mặt da. Mụn chứa đầy dịch mủ, gây đau nhức, khó chịu.
Cách nhận biết: Bạn cần phân biệt các loại mụn với mụn nang qua những dấu hiệu sau:
- Kích thước mụn lớn, nổi cộm trên da như u
- Cảm giác đau nhức
- Mụn mọc riêng lẻ hoặc mọc thành từng cụm
- Mụn có mủ bên trong.
Vị trí thường xuất hiện: Mụn nang xuất hiện trên da mặt và một số vùng da khác trên cơ thể cổ, lưng, ngực.
Nguyên nhân:
- Mụn nang do bã nhờn, bụi bẩn, vi khuẩn tích tụ gây viêm nang lông.
- Lạm dụng mỹ phẩm.
- Rối loạn hormone.
- Do di truyền.
- Căng thẳng, mệt mỏi thường xuyên.
- Người mắc bệnh nội tiết.
Các loại mụn trên mặt khác
Mụn thịt
Khái niệm: Mụn thịt những u lành tính nhú trên bề mặt da, không gây bất kỳ cảm giác đau nhức nào nhưng lại khiến da sần sùi, mất thẩm mỹ.
Cách nhận biết:
- Da xuất hiện nốt mụn nhỏ li ti, kích thước 1-3mm
- Mụn mọc riêng lẻ hoặc mọc thành từng cụm
- Mụn tiệp màu với da hoặc hơi ngả vàng
- Mụn không viêm, không sưng, không đau nhưng có thể gây ngứa.
Vị trí thường xuất hiện: Mụn thịt xuất hiện ở mọi vị trí trên cơ thể, phổ biến là vùng mắt, má, trán, cổ, nách, ngực, bụng,…
Nguyên nhân:
- Rối loạn sắc tố
- Rối loạn tuyến mồ hôi
- Collagen, mạch máu bị mắc kẹt bên trong da
- Chế độ sinh hoạt, ăn uống không khoa học.
Mụn cóc
Khái niệm: Mụn cóc hay còn được gọi là mụn hạt cơm. Mụn cóc là những u nhỏ lành tính, hình thành do nhiễm vi rút HPV, có thể gặp ở cả nam và nữ.
Cách nhận biết: Để phân biệt các loại mụn khác với mụn cóc, bạn có thể dựa vào những dấu hiệu sau:
- Nốt mụn sần sùi nhỏ như hạt vừng hoặc to hơn như hạt đậu xanh
- Mụn có màu như màu da hoặc có mày trắng
- Có cảm giác da thô ráp khi sờ vào.
Vị trí thường xuất hiện: Mụn cóc có thể xuất hiện trên mặt, bàn tay, móng tay, lòng bàn chân, móng chân, mắt cá chân,…
Nguyên nhân:
- Vi rút HPV xâm nhập làm tổn thương da
- Do tiếp xúc trực tiếp hoặc dùng chung khăn mặt, quần áo, giày dép với người bị mụn
- Lây lan lên các vùng da khác do thói quen nặn, cạy mụn.
Xem thêm: Mụn không nhân: Nguyên nhân và phương pháp điều trị hiệu quả
Cách trị các loại mụn trên mặt
Có nhiều cách điều trị mụn trên mặt, tùy thuộc vào loại mụn và mức độ nghiêm trọng của tình trạng da. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến cho mụn trên mặt:
Chăm sóc da hàng ngày
- Rửa mặt đều đặn hai lần mỗi ngày bằng sản phẩm làm sạch phù hợp.
- Sử dụng kem dưỡng da và kem chống nắng không gây tắc nghẽn lỗ chân lông.
- Tránh sử dụng các sản phẩm chứa chất gây kích ứng hoặc gây tắc nghẽn lỗ chân lông.
Sử dụng các sản phẩm chứa thành phần chống mụn
- Sản phẩm chứa acid salicylic: giúp làm sạch lỗ chân lông và ngăn ngừa tắc nghẽn.
- Sản phẩm chứa benzoyl peroxide: có tác dụng giảm vi khuẩn gây viêm và làm giảm sưng viêm.
Điều trị thuốc bằng đơn
- Thuốc bôi ngoài da: bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc chứa retinoid, antibioti, hoặc các loại thuốc kháng viêm để điều trị mụn nặng.
- Thuốc uống: trong một số trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ da liễu có thể kê đơn thuốc uống như isotretinoin để điều trị mụn.
Xử lý các vết thâm và sẹo sau mụn
- Sử dụng các sản phẩm làm sáng da chứa thành phần như axit hyaluronic, vitamin C, retinol.
- Các phương pháp thẩm mỹ như laser, peeling hoá học hoặc phương pháp xâm lấn như xóa sẹo, fillers có thể được sử dụng để cải thiện vết thâm và sẹo sau mụn.
Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống
- Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu vitamin và chất xơ, tránh thực phẩm có chỉ số glicemic cao.
- Đảm bảo có đủ giấc ngủ và giảm stress.
- Tránh chạm tay vào mặt, không nặn mụn.
Lưu ý rằng việc điều trị mụn có thể mất thời gian và hiệu quả sẽ khác nhau đối với từng người. Nếu bạn gặp tình trạng mụn nghiêm trọng hoặc không thấy cải thiện sau khi thử các phương pháp tự điều trị, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị phù hợp.
Xem thêm: Các cách điều trị mụn ở mũi hiệu quả và nhanh chóng
Tóm lại
Bài viết đã chia sẻ đến bạn các loại mụn trên mặt và cách trị mụn hiệu quả. Hy vọng với những thông tin chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn có thêm kinh nghiệm chăm sóc cho làn da của mình.
Xem thêm:
Pingback: Cách dùng Klenzit MS an toàn đạt hiệu quả cao
Pingback: Phương pháp điều trị mụn ẩn trên trán hiệu quả
Pingback: Mụn cằm: Nguyên nhân và phương pháp điều trị dứt điểm